TOKİ sözleşmelerinin tasfiyesi kapsamındaki, Cumhurbaşkanınca yapılan düzenlemeler; neler getiriyor?

Bilindiği üzere, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun “Uygulanmayacak hükümler” başlıklı 39’uncu maddesi; “c) 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu kapsamında yapılacak sözleşmelerde, cezaî yaptırımlar ve katılma yasakları bu Kanuna tâbi olmak kaydıyla, özel sözleşme usul ve esasları belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.” Hükmündedir. 

 

Bu kapsamda, Cumhurbaşkanı’nın 264’üncü kararı, 31 Ekim 2018 tarihli ve 30581 sayılı Resmi Gazetede yayımlandı. “Toplu Konut Kanunu Kapsamında Yapılacak Sözleşmelerde Uygulanacak Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esasların yürürlüğe konulmasına 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 39’uncu maddesi gereğince karar verilmesine Dair” karar aynı tarihte yürürlüğe girdi. 

 

CUMHURBAŞKANLIĞI KARARI NELER GETİRİYOR?

 

26/5/2004 tarihli ve 2004/7384 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Toplu Konut Kanunu Kapsamında Yapılacak Sözleşmelerde Uygulanacak;

 

1.Esasların 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“Yüklenicinin sözleşmeyi feshetmesi

 

MADDE 19- Sözleşme yapıldıktan sonra mücbir sebep halleri dışında yüklenicinin mali acz içinde bulunması nedeniyle taahhüdünü yerine getiremeyeceğini gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye yazılı yazılı olarak bildirmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”

 

Değişiklik ile, maddenin daha önceki halinde yer alan “Feshe kadar, eğer hakediş ödemesi yapılmış ise 25 inci maddeye göre hakedişlerden yapılan kesintiler de gelir kaydedilir.”   ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yolla, daha önce alınan hakedişlerden yapılan kesintiler, fesih halinde gelir kaydedilemeyecektir. 

 

2.Esasların 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“İdarenin sözleşmeyi feshetmesi

 

MADDE 20- a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az yirmi gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,

 

b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde sayılan fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,

 

hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatları gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”

 

Değişiklik ile, maddenin daha önceki halinde yer alan “Bu Esasların 25 inci maddesine göre hakedişlerden yapılan kesintiler gelir kaydedilir.”   ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yolla, daha önce alınan hakedişlerden yapılan kesintiler, fesih halinde gelir kaydedilemeyecektir. 

 

3.Esasların 21 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“Yüklenicinin, ihale sürecinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun sözleşme yapıldıktan sonra tespit edilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”

 

Değişiklik ile birinci fıkranın daha önceki halinde yer alan “25 inci maddeye göre hakedişlerden yapılan kesintiler gelir kaydedilir.”   ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yolla, daha önce alınan hakedişlerden yapılan kesintiler, fesih halinde gelir kaydedilemeyecektir. 

 

4.Esasların 22’nci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“Hakedişlerden kesinti yapılmak suretiyle teminat alınan hallerde, alıkonulan tutar gelir kaydedileceği gibi, sözleşmenin feshedildiği tarihten sonra yapılmayan iş miktarına isabet eden teminat tutan da birinci fıkra hükmüne göre güncellenerek yükleniciden tahsil edilir.”

 

Değişiklik ile, üçüncü fıkranın daha önceki halinde yer alan “25’inci madde hükmü uyarınca yapılan kesintiler de gelir kaydedilir.”   ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. Bu yolla, daha önce alınan hakedişlerden yapılan kesintiler, fesih halinde gelir kaydedilemeyecektir. 

 

5.Esasların 25 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 

“ Hakediş Ödeme Usulü

 

MADDE 25- Yapım işlerinde hakedişler;

 

Nakdi gerçekleşme seviyesi ilk hakedişten %50’ye kadar olan işlerde %95 oranında ödenerek % 5’i kesilir. Nakdi gerçekleşme seviyesi %50 ile %70 arasında olan işlerde %98

 

oranında ödenerek % 2’si kesilir. Nakdi gerçekleşme seviyesi %70 ve üzerinde olan işlerde ise, % 100 oranında ödenir.

 

Birinci fıkra uyarınca %50 seviyesinde tamamlanmış işler için yapılan toplam %5 kesintinin 3/5i, %70 seviyesinde tamamlanmış işler için ise geriye kalan kesintilerin tamamı yükleniciye ödenebilir.”

 

Değişiklik ile, daha önce hak edişler % 95 oranında, % 5 kesintiler ise iş sözleşmesine göre yapılıp geçici kabul yapıldıktan sonra ödenirken, yeni durumda oldukça esnetilmiş bir ödeme usulü getirilmiştir. 

 

6.Esaslara aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

 

“GEÇİCİ MADDE 2- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, bu Esaslara göre imzalanarak devam eden sözleşmelerde, bu maddeyi ihdas eden Esaslar ile değiştirilen hükümlere göre işlem yapılarak, alınmış olan teminat mektupları ile yapılan kesintiler yükleniciye iade edilebilir.” 

 

 

Yapılan değişiklikler ile, 4735 sayılı Kanunun ilgili bazı maddeleri ile uyum sağlandığı, mevcut ekonomik sorunlardan dolayı nakit akışının oluşmasının ve bu yolla yüklenicilerin mali açıdan rahatlatılmasının amaçlandığı görülmektedir.  

 

Ancak, henüz tamamlanmamış yapım işinin tamamlanan bedelinin tümünün ödenmesi, daha önce aynı durumda olan ve hakedişinin tümünü alamayan yükleniciler açısından hakkaniyetli olmayacağı,

 

Uygulamanın sadece TOKİ ihaleleri için geçerli olmasının ise, diğer İdarelerin yapım işlerini yüklenen Firmalar açısından eşit muamele ilkesine aykırı olacağı değerlendirilmektedir.

(Detaylı bilgi için KILIÇ HUKUK OFİSİ ile iletişime geçiniz.)